اثر کود دامی و محلول پاشی برگی بر خصوصیات زراعی و عملکرد زعفران (crocus sativus l.) در مزرعه شش ساله

زعفران (crocus sativus l.) گران­ترین محصول کشاورزی و دارویی است و فراهمی متعادل عناصر غذایی نقش بسیار مهمی در گل­انگیزی و بهبود رشد بنه­های مادری آن ایفاء می کند. با توجه به اهمیت اثر مدیریت حاصلخیزی خاک بر عملکرد گل زعفران، این آزمایش با هدف بررسی اثر کود دامی و تغذیه برگی بر ویژگی­های بنه دختری و عملکرد گل در مزرعه شش ساله زعفران در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در محل مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد طی دو سال زراعی 93-1392 و 94-1393 اجرا شد. تیمارها شامل یارامیلاکمپلکس (a)، هیومستار (b)، کود کامل (c)، دلفارد (d)، کود دامی از نوع گاوی پوسیده (e)، e+a، e+b، e+c، e+d و شاهد بودند. بیست تن در هکتار کود دامی در اواخر پاییز ماه سال 1392 بر سطح خاک پخش شد. اعمال تیمارهای مختلف تغذیه برگی به صورت محلول­پاشی برگی طی سه نوبت در مرحله رشد رویشی زعفران در اول صبح در اوایل و اواخر اسفند و اواخر فروردین ماه (با غلظت هفت میلی­گرم بر کیلوگرم) انجام شد. نتایج نشان داد که اثر کود دامی و محلول­پاشی بر وزن خشک فلس، برگ و بنه، طول برگ، سرعت ظهور برگ و گل، تعداد گل و وزن تر گل و وزن خشک کلاله زعفران معنی­دار (01/0≥p) بود. بالاترین سرعت ظهور برگ و گل برای کود دامی+محلول­پاشی با کود کامل به ترتیب با 34/7 برگ در روز و 17/11 گل در روز مشاهده شد. بیشترین وزن تر گل و وزن خشک کلاله برای کود دامی+محلول­پاشی با کود کامل به ترتیب با 77/69 و 66/0 گرم بر متر مربع به دست آمد و کمترین میزان برای شاهد با 30/27 و 26/0 گرم بر متر مربع حاصل شد. بدین ترتیب­، با در نظر گرفتن لزوم بکارگیری مدیریت اکولوژیک و عدم وجود سیستم ریشه­ای گسترده در زعفران، توصیه می­شود جهت افزایش تولید به ویژه در مزارع چندساله از کودهای آلی به ویژه کود دامی همراه با تغذیه برگی استفاده گردد.